Liv over faalangst bij eindexamens:
‘Zorg voor rust in je hoofd’
Je hebt jezelf tot in de puntjes voorbereid, maar krijgt tóch een black-out in de examenzaal. Een beetje spanning voor je eindexamens is normaal, maar net als bij ervaringsdeskundige Liv staat faalangst veel leerlingen behoorlijk in de weg.
Manon van Maurik
Mei 15, 2022
Ze herinnert zich haar examenperiode nog goed. Een periode waarin faalangst al een grote rol in haar leven speelde. Vooral mondelinge toetsen zorgden bij Liv voor veel stress. “Negatieve gedachten namen het dan van mij over. Wat dan door mijn hoofd spookte: Ik kan het toch niet, ik ben niet goed genoeg, wat als ik het jaar moet overdoen?”
Deze gedachtes zorgden er bij Liv voor dat ze met een hoge ademhaling, transpirerend en opgetrokken schouders van de spanning aan een toets begon. “Bij het maken van een toets wist ik: het moet nú lukken. Door die enorme druk raakte ik in paniek en kreeg ik een black-out. En dan liep ik na de toets naar buiten en dan wist ik het ineens weer. Heel frustrerend.”
Dat moest anders, dacht ze. Met het naderen van haar examenperiode besloot ze een examentraining te volgen. “In drie dagen tijd word je compleet bijgeschoold en krijg je oefenexamens. Ik had er alles aan gedaan om me zo goed mogelijk voor te bereiden. Dat gaf mij enorm veel vertrouwen.”
Samen met haar ouders probeerde Liv er zowaar een leuke tijd van te maken. “Tijdens mijn examens hoefde ik niet te fietsen en brachten mijn ouders mij naar school. En van mijn moeder kreeg ik verse jus en koekjes mee voor tijdens het examen.”
Geluksbrenger
Die jus en koekjes hebben achteraf gezien een belangrijke rol gespeeld. “Het was een soort break die ik mezelf gunde als ik het antwoord op een vraag niet direct wist. Even achteroverleunen, een hap van mijn koekje nemen en op naar de volgende vraag. Die moeilijke vraag doe ik wel weer aan het einde, dacht ik dan.”
Iets meenemen waar je vertrouwen door krijgt is sowieso een goed idee, vindt Liv. “Als je gelooft dat het je gaat helpen, dan doet het dan ook. Een koekje, een fijne pen of een armbandje die je van je oma hebt gekregen. Het zorgt voor positieve gedachtes en dient dan als een soort geluksbrenger.”
Een tip om de examenperiode makkelijker te maken? “Niet meer leren in de examenweek. Als je alles op het laatste moment er nog in probeert te stampen, kan dat juist zorgen voor meer stress.” In plaats daarvan kun je volgens Liv beter de ontspanning opzoeken. “Ga lekker winkelen, sporten of naar de film met vrienden, zodat je even niet aan je examens hoeft te denken. Rust in je hoofd geeft vertrouwen voor de volgende dag.” Zelf plakte Liv kleine briefjes met positieve gedachtes op haar spiegel. ‘Ik ben goed in zinsopbouw’, ‘die formules kan ik dromen’, ‘na de examens ga ik lekker op vakantie’. Elke keer als ze naar bed ging of opstond las ze deze hardop aan zichzelf voor.
Vertrouwen
Liv heeft nog steeds wel eens last van haar faalangst, maar heeft het nu beter onder controle. “Ik zie nu dat ik trots mag zijn op wat ik heb bereikt. Als ik nu iets spannends moet doen en het gaat goed, dan denk ik: zie je wel dat je het kan. Dat geeft moed om het de volgende keer weer te doen. En natuurlijk gaat er wel eens iets mis, maar dat is nu niet meer zo erg.”
Wat ze de examenleerlingen zou willen meegeven? “Heb vertrouwen in jezelf. Je hebt negentig procent van je opleiding al gehad en dit is het laatste stukje. De rest ging goed, dus die examens gaan vast ook goedkomen.”
